डोनाल्ड ट्रम्प व्हाईट हाऊसमध्ये परतण्याची शक्यता असताना, ओपेक+ प्रतिनिधींनी अमेरिकेच्या उच्च तेल उत्पादनाबद्दल चिंता व्यक्त केली.
त्यांच्या प्रशासनाने ऊर्जा क्षेत्राचे नियमन मुक्त करण्यावर लक्ष केंद्रित केल्याने तेलाचे उत्पादन वाढू शकते आणि ओपेक + च्या बाजारपेठेतील हिस्सा आणखी कमी होण्यास हातभार लागू शकतो.
‘ऑर्गनायझेशन ऑफ द पेट्रोलियम एक्सपोर्टिंग कंट्रीज’ प्लस (ओपेक+) बद्दल माहिती
ओपेक+ म्हणजे काय?
स्थापना आणि उद्दिष्टे:
- ओपेक+ हा ओपेक सदस्य राष्ट्रे आणि गैर-ओपेक तेल उत्पादक देशांचा समूह आहे, जो तेल उत्पादन व्यवस्थापित करण्यासाठी आणि जागतिक तेल दर स्थिर ठेवण्यासाठी एकत्र काम करतो.
- हा आघाडी 2016 मध्ये स्थापन करण्यात आला, जेव्हा अमेरिकेतील विशेषतः शेल तेल उत्पादनामुळे तेलाच्या किमतीत घट झाली होती.
ओपेक सदस्य राष्ट्रे:
- ओपेकची स्थापना 1960 मध्ये झाली आणि त्यामध्ये 12 सदस्य देश आहेत:
- अल्जेरिया, अँगोला, इक्वेटोरियल गिनी, गॅबॉन, इराण, इराक, कुवैत, लिबिया, नायजेरिया, सौदी अरेबिया, संयुक्त अरब अमिराती (UAE), व्हेनेझुएला.
ओपेक+ मधील गैर-ओपेक सदस्य राष्ट्रे:
- ओपेक+ मध्ये 10 गैर-ओपेक सदस्यांचा समावेश आहे:
- अझरबैजान, बहरीन, ब्रुनेई, कझाकस्तान, मलेशिया, मेक्सिको, ओमान, रशिया, साउथ सुदान, सुदान.
जागतिक प्रभाव:
- ओपेक+ देश एकत्रितपणे जगातील 40% कच्च्या तेलाचे उत्पादन करतात आणि जगातील 80% सिद्ध तेल साठ्यांचे नियंत्रण करतात.
ओपेक+ च्या तेल उत्पादन कपातीवर परिणाम करणारे घटक
1. अमेरिकेतील तेल उत्पादन वाढ:
- अमेरिकेतील शेल तेल उत्पादनामुळे बाजारपेठेतील वाटा वाढला आहे, ज्याचा ओपेक+ च्या प्रभावावर परिणाम झाला आहे.
2. जागतिक किमतींची स्थिरता:
- तेलाच्या किमती खूप कमी होण्यापासून रोखण्यासाठी ओपेक+ उत्पादन कपात करते.
3. जागतिक मागणी कमी होणे:
- प्रमुख अर्थव्यवस्थांमध्ये मागणी कमी असल्यामुळे दीर्घकालीन उत्पादन कपात करण्यात येते.
ओपेक+ च्या धोरणांचा परिणाम
1. बाजारपेठेतील वाटा कमी होणे:
- ओपेक+ च्या जागतिक तेल वाट्याचा हिस्सा 2016 मधील 55% वरून 2024 मध्ये 48% पर्यंत कमी झाला आहे.
2. किंमतीतील अस्थिरता:
- उत्पादन कपातीच्या माध्यमातून किमती स्थिर ठेवण्याचा प्रयत्न केला जातो, परंतु अमेरिकेतील उत्पादनवाढ यावर परिणाम करते.
3. आर्थिक स्थिरता:
- उत्पादन कपातीमुळे तेल उत्पादक अर्थव्यवस्थांसाठी अनुकूल किमती टिकवून ठेवण्यास मदत होते.
सारांश:
ओपेक+ ने उत्पादन कपातीच्या माध्यमातून जागतिक तेल बाजारावर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न केला आहे, परंतु अमेरिकेतील तेल उत्पादन वाढ आणि बदलत्या जागतिक परिस्थितीमुळे त्यांची आव्हाने वाढली आहेत.