Sahyadriias@gmail.com +91 903-903-4210 / 903-903-4220
Sahyadri IAS
स्पॉट-बिल्ड पेलिकन

स्पॉट-बिल्ड पेलिकन

Editor 20 Dec 6 min
Tags: Prelims

Why in the news?

स्पॉट-बिल्ड पेलिकन: जैवविविधता, संवर्धन, आणि जलतळ परिसंस्था समजून घेण्यासाठी महत्त्वाचा पक्षी

स्पॉट-बिल्ड पेलिकन:

स्पॉट-बिल्ड पेलिकन (Pelecanus philippensis) हा दक्षिण आशियातील एक मोठा पाणपक्षी आहे.

संवर्धन स्थिती:

  • Near Threatened: IUCN नुसार, ही स्थिती जैवविविधता आणि संवर्धन विषयांसाठी महत्त्वाची आहे.

प्रसार:

  • भारत, श्रीलंका, आणि आग्नेय आशियाच्या काही भागांमध्ये आढळतो, ज्यामुळे हा पक्षी जीवभौगोलिक विषयांसाठी महत्त्वाचा ठरतो.

आवास:

  • मोठ्या अंतर्गत व किनारी पाणथळ भागांमध्ये, विशेषतः उथळ तळ्यात राहतो.
  • जलतळ परिसंस्थांशी संबंधित असल्यामुळे या भागांचे महत्त्व अधोरेखित करतो.

धोके:

  • आवास नष्ट होणे व ऱ्हास: मानवी हस्तक्षेपामुळे आवास नष्ट होणे आणि ऱ्हास होणे ही प्रमुख आव्हाने आहेत, जी पर्यावरणीय समस्यांकडे लक्ष वेधतात.

संरक्षण:

  • भारतातील वन्यजीव (संरक्षण) अधिनियम, 1972 च्या चौथ्या अनुसूचीखाली संरक्षित, ज्यामुळे वन्यजीव संरक्षणासाठी कायदेशीर चौकटीचे महत्त्व अधोरेखित होते.

महत्त्व:

  • अन्नसाखळी व परिसंस्था संतुलनासाठी एक शिकारी पक्षी म्हणून भूमिका बजावतो, त्यामुळे परिसंस्थेसाठी महत्त्वाचा आहे.
  • कंबोडियामधील स्पॉट-बिल्ड पेलिकन संवर्धन प्रजनन कार्यक्रम आंतरराष्ट्रीय संवर्धन प्रयत्नांशी जोडला जाऊ शकतो.


Book Your Free Counseling Session

Empowering You for Civil Services Excellence

Enquire Now
Image

Get the Sahyadri IAS App

Access study materials, mock tests, and more on the go.

Download Now