स्पॉट-बिल्ड पेलिकन: जैवविविधता, संवर्धन, आणि जलतळ परिसंस्था समजून घेण्यासाठी महत्त्वाचा पक्षी
स्पॉट-बिल्ड पेलिकन:
स्पॉट-बिल्ड पेलिकन (Pelecanus philippensis) हा दक्षिण आशियातील एक मोठा पाणपक्षी आहे.
संवर्धन स्थिती:
- Near Threatened: IUCN नुसार, ही स्थिती जैवविविधता आणि संवर्धन विषयांसाठी महत्त्वाची आहे.
प्रसार:
- भारत, श्रीलंका, आणि आग्नेय आशियाच्या काही भागांमध्ये आढळतो, ज्यामुळे हा पक्षी जीवभौगोलिक विषयांसाठी महत्त्वाचा ठरतो.
आवास:
- मोठ्या अंतर्गत व किनारी पाणथळ भागांमध्ये, विशेषतः उथळ तळ्यात राहतो.
- जलतळ परिसंस्थांशी संबंधित असल्यामुळे या भागांचे महत्त्व अधोरेखित करतो.
धोके:
- आवास नष्ट होणे व ऱ्हास: मानवी हस्तक्षेपामुळे आवास नष्ट होणे आणि ऱ्हास होणे ही प्रमुख आव्हाने आहेत, जी पर्यावरणीय समस्यांकडे लक्ष वेधतात.
संरक्षण:
- भारतातील वन्यजीव (संरक्षण) अधिनियम, 1972 च्या चौथ्या अनुसूचीखाली संरक्षित, ज्यामुळे वन्यजीव संरक्षणासाठी कायदेशीर चौकटीचे महत्त्व अधोरेखित होते.
महत्त्व:
- अन्नसाखळी व परिसंस्था संतुलनासाठी एक शिकारी पक्षी म्हणून भूमिका बजावतो, त्यामुळे परिसंस्थेसाठी महत्त्वाचा आहे.
- कंबोडियामधील स्पॉट-बिल्ड पेलिकन संवर्धन प्रजनन कार्यक्रम आंतरराष्ट्रीय संवर्धन प्रयत्नांशी जोडला जाऊ शकतो.